Konseho ng mga Bayani

Pagdiriwang ng Ika-113 taon ng Kalayaan ng Pilipinas

Hunyo 22, 2010

Konseho ng Mga Bayani

Tema: “Kalayaan Natin Ngayon, Pagsisikap Nila Noon”

(Isang Pag-aanalisa sa kasalukuyang Kalagayan ng Kalayaan ng Bansa mula sa mapanuring mata ng ating mga Bayani.)

Ni:

G. Romeo M. Mangabat Jr.

Superbisor, Lawak Araling Panlipunan

Panimula: (Ang Pagpasok ng mga kulay ng watawat)

Awit: Ako ay Pilipino

Ako Ay Pilipino

Ako ay Pilipino
Ang dugo'y maharlika
Likas sa aking puso
Adhikaing kay ganda
Sa Pilipinas na aking bayan
Lantay na Perlas ng Silanganan
Wari'y natipon ang kayamanan ng Maykapal

Bigay sa 'king talino
Sa mabuti lang laan
Sa aki'y katutubo
Ang maging mapagmahal

CHORUS:
Ako ay Pilipino, 
Ako ay Pilipino
Isang bansa isang diwa
Ang minimithi ko
Sa Bayan ko't Bandila
Laan Buhay ko't Diwa
Ako ay Pilipino,
Pilipinong totoo
Ako ay Pilipino,
Ako ay Pilipino
Taas noo kahit kanino
Ang Pilipino ay Ako!

Ang watawat – simbolo ng ating pagkabansa. Ang kulay asul ay sumisimbolo sa kapayapaan, ang pula ay katapangan, at ang puti ay kalinisan. Ang walong sinag ng araw ay kumakatawan sa unang walong lalawigan na nag-aklas laban sa mga Kastila. Ang tatlong bituin ay ang pagbubuo ng Luzon, Vizayas at Mindanao.

Marcela Agoncillo: Habang aking tinatahi ang watawat ng bansa kasama ng aking anak na si Lorenza  at pamangkin ni Dr. Rizal na si Josefina, binuo ko sa aking isipan ang larawan ng Pilipinas na malaya, payapa at maunlad. Bawat turok ng karayom sa himaymay ng telang aking pinag-iisa – ay dalangin na patuloy itong malayang wawagayway dahil ito ay pinakaingatan ng mga sumunod na henerasyon.

Lorenza: Tulong tulong sa pagbuo, magkakaagapay upang matamo, inaasam na kalayaan, dinadalangin kay Hesu Kristo.

Josefina: Tangan sa aking kalooban ang pangangalaga kay inang bayan, maging sa malayong lugar laman ng puso’t isipan.

Ang watawat simbolo ng ating pagkabansa, simbolo ng ating pagkatao, simbolo n gating kalayaan

Andres Bonifacio:

Aling pag-ibig pa ang hihigit kaya
Sa pagkadalisay at pagkadakila
Gaya ng pag-ibig sa Tinubuang lupa?
Aling pag-ibig pa? Wala na nga, wala.

Pagpupuring lubos ang palaging hangad
Sa bayan ng taong may dangal na ingat,
Umawit, tumula, kumanta't sumulat,
Kalakhan din niya'y isinisiwalat.

Walang mahalagang hindi inihandog
Ng may pusong mahal sa Bayang nagkupkop,
Dugo, yaman, dunong, katiisa't pagod,
Buhay ma'y abuting magkalagut-lagot.

Bakit? Alin ito na sakdal ng laki,
Na hinahandugan ng buong pagkasi,
Na sa lalong mahal nakapangyayari,
At ginugulan ng buhay na iwi?

Ay! Ito'y ang Inang Bayang tinubuan:
Siya'y ina't tangi sa kinamulatan
Ng kawili-wiling liwanang ng araw
Na nagbigay-init sa buong katawan.

Andres Bonifacio: Malaya! Malaya! Kalayaan niyo ngayon, pagsisikap namin noon. Ah! 113 taon na pala ang nakararaan. Ano na ba ang lagay ng ating bansa ngayon? Malaya ba tayo? Kalayaan bang maituturing ang tinatamasa niyo ngayon? May kinahinatnan ba ang pakikipaglaban naming noon?

(Pagpatay kay Dr. Jose Rizal)

Dr. Jose Rizal: (habang naglalakad)

Huling Paalam

Paalam, sintang lupang tinubuan,
bayang masagana sa init ng araw,
Edeng maligaya sa ami’y pumanaw,
at perlas ng dagat sa dakong Silangan.

Inihahandog ko ng ganap na tuwa
sa iyo yaring buhay na lanta na’t aba;
naging dakila ma’y iaalay rin nga
kung dahil sa iyong ikatitimawa.

Ang nanga sa digmaan dumog sa paglaban
handog din sa iyo ang kanilang buhay,
hirap ay di pansin at di gunamgunam
ang pagkaparool o pagtagumpay.

Bibitaya’t madlang mabangis na sakit
o pakikibakang lubhang mapanganib,
pawang titiisin kung ito ang nais
ng baya’t tahanang pinakaiibig.

Sintang Pilipinas, lupa kong hinirang,
sakit ng sakit ko, ngayon ay pakinggan
huling paalam ko't sa iyo'y iiwan
ang lahat at madlang inirog sa buhay.

Paalam anak, magulang, kapatid,
bahagi ng puso’t unang nakaniig,
ipagpasalamat ang aking pag-alis
sa buhay na itong lagi ng ligalig.

Paalam na liyag, tanging kaulayaw,
taga ibang lupang aking katuwaan;
paaalam sa inyo, mga minamahal;
mamatay ay ganap na katahimikan.

Dr. Jose Rizal: Ang sakit ba ng lipunan noon ay sakit pa rin ng pamayanan niyo ngayon? Hindi pa rin ba maaaring salingin ang mga maling nakasanayang gawain sa loob ng ating kultura?

(Bago Barilin) “Ako ay mamamatay na di ko nasisilayan ang bukang liwayway sa bayan kong minamahal……….

Si Rizal ay haligi ng bayan. Huwaran ng ating pagkamamamayan. Ipagbunyi ang kanyang buhay at mga ambag sa lipunan sa ika-150 pagdiriwang ng kayang buhay.

Lupang Hinirang

Bayang magiliw
Perlas ng silanganan
Alab ng puso
Sa dibdib mo'y buhay

Lupang Hinirang
Duyan ka nang magiting
Sa manlulupig
Di ka pasisiil

Sa Dagat at bundok sa simoy
At sa langit mo'y bughaw
May dilag ang tula
At awit sa paglayang minamahal
Ang kislap ng watawat mo'y tagumpay na nagniningning
Ang bituin at araw niya'y kailanpama'y di magdidilim

Lupa ng araw ng luwalhati't pagsinta
Buhay ay langit sa piling mo
Aming ligaya nang pag
May mang-aapi
Ang mamatay ng dahil sayo

Julian Felipe: Bawat titik na aking isinulat laging tangan ko sa aking puso’t isipan ang pagmamahal at pagpapahalaga ko kay inang bayan. Bayang magiliw, perlas ng silanganan, alab ng puso, sa dibdib mo’y buhay. Sana ay buhay pa sa puso ng bawat isa sa atin ang pag-ibig sa ating tinubuang lupa.

Jose Palma: Himig ng pag-ibig at pagmamahal sa kalayaan ang simbolo ng bawat nota na aking tinitimbang. Animo’y hanging malamig na pumawi sa init kong nararamdaman ang kumpas, diin at tono na tila sumasayaw. Pagmamahal pa rin sa bayan ang tanging nararamdaman at hindi na iyon magbabago magpakailan pa man.

Mga bayani  ngayon ay magtatanong. Susurin at sisiyasatin ang lagay natin ngayon.

Emilio Aguinaldo Inaugural Address

“We are no longer insurgents; we are no longer revolutionists; that is to say armed men desirous of destroying and annihilating the enemy. We are from now on Republicans; that is to say, men of law, able to fraternize with all other nations, with mutual respect and affection. There is nothing lacking, therefore, in order for us to be recognized and admitted as a free and independent nation.”

Emilio Aguinaldo: Matagal akong nabuhay pagktapos ng himagsikan. Pinamunuan ko ang republika at pinagka-ingatan ko ito. Nakita ko ang pagbabago ng buhay ng mga kababayan ko, mula sa pagiging kolonya hanggang sa pagsikat ng bukang liwayway. Mahirap ang kalagayan ng bansa noong panahon ng rebolusyon at pagkatapos ay mahirap pa din, ngunit mababakas mo ang ingti at kaligayahan sa mga nagsusumikap mong kababayan. Kahit mahirap pursigido pa din makaahon. Pursigido rin ba kayo ngayon na magkaroon ng pagbabago at pag-unlad para kay inang bayan?

Sa Bayang Filipinas

Baga mat mahina at akoy may saquit kinusa ng loob, bayang inibig na ipagparali ang laman ng dibdib di na alintana ang madlang ligalig.

Sa panahong itong kahigpitang sakdal ay dapat itaya ang layaw at buhay, sa pagka’t di natin dapat pabayaan iba ang kumabig ating kapalaran.

Tingni’t nagdadaang halos magpangabot mga kababalaghang pakita ng Dios, tingni yaong bayang palalo at hambog dahil sa ugaling ipinagbabantog.

Sapagkat ng una’y kaniyang nasasakupan malalaking bayang nadaya’t nalalang, kaya naman ngayo’y pinagbabayaran ang nagawang sala sa sangkatauhan.

Talastas ko’t walang kamahalang sadya sino mang magsaya sa ibang sakuna; nguni’t lalong talos na di naaakma na sa bayang iya’y makisalamuha.

Pinaghihimas ka at kinakapatid kapag sa sakuna siya’y napipiit; nguni’t kung ang baya’y payapa’t tahimik aliping busabos na pinaglalait.

Ah! pag nakipag-isa sa naturang bayan gagamit ka ng di munting kaul-ulan o kun dili kaya’y magpapakamatay, pag hindi sa utos ng Dios sumuay.

Apolinario Mabini: Sa aking kalagayan noong panahon ng rebolusyon nagawa kong ipaglaban ang ating minimithin layon. Ang talas ng pag-iisip ay ginawa kong armas, laban sa mga mapang-aping dayuhang sa nayon ay sumakop. Ngayon ba ay ganun din ang iyong ginagawa - talino at aking kakayahan ay ginagamit ba para sa bansa? Pilipino ba o dayuhan ang pinaglilingkuran ng mga kababayan nating pinagkalooban ng maykapal ng aking katalinuhan?

(akda ni Jacinto) Kartilya ng Katipunan

Ang kabuhayang hindi ginugugol sa isang malaki at banal na kadahilanan ay kahoy na walang lilim, kun di damong makamandang.

Ang gawang magaling na nagbubuhat sa pagpipita sa sarili, at hindi talagang nasang gumawa ng kagalingan, ay di kabaitan.

Ang tunay na kabanalan ay ang pagkakawang gawa, ang pagibig sa kapua at ang isukat ang bawat kilos, gawa't pangungusap sa talagang katuiran.

Maitim man at maputi ang kulay ng balat, lahat ng tao'y magkakapantay: mangyayaring ang isa'y higtan sa dunong, sa yaman, sa ganda..., ngunit di mahihigtan sa pagkatao.

Emilio Jacinto: Aral! Mabuting aral ang laman ng kartilya na aking isinulat. Isinaad ko ang batayan ng buhay na may pinaguukulan. Sa inyong panahon ngayon -buhay pa ba ang konsepto ng moralidad sa iyong lipunang ginagalawan? Saan niyo ba inaatan ang iyong buhay?

Juan Luna: Kung aking ipipinta ang mukha ng lipunang Pilipino ngayon ito ay magiging kahawig ng tema ng Spolarium, ngunit hindi mga sundalong namatay na hinihila pagkatapos ng panuuring labanan ang makikita kundi mga bangkay ng mga bagong bayaning iniuwi sa kay Ina Bayan na walang buhay. Ganun ba ang pagpapahalaga niyo sa mga kababayan nating naging gulugod ng ekonomiya ng ating bansa? Kulay ban g pighati at paghihirap ang patuloy kung ipipinta?

M.H. Del Pilar ( Dasalan at toksohan)

Ang Aba Po Santa Baria

Aba po Santa Bariang Hari, inagao nang Fraile, ikao ang kabuhayan at katamisan. Aba bunga nang aming pauis, ikaw ang pinagpaguran naming pinapanaw na tauong Anac ni Eva, ikaw nga ang ipinagbubuntonh hininga naming sa aming pagtangis dito sa bayang pinakahapishapis. Ay aba pinakahanaphanap naming para sa aming manga anak, ilingon mo sa aming ang cara- i cruz mo man lamang at saka bago matapos ang pagpanaw mo sa amin ay iparinig mo sa amin ang iyong kalasing Santa Baria ina nang deretsos, malakas at maalam, matunog na guinto kami ipanalangin mong huag magpatuloy sa aming ang manga banta nang Fraile. Amen.

Marcelo H. Del Pilar: Simbahan at pamahalaan – hanggang saan ba ang hangganan? Hanggang ngayon ba naman hindi pa magkaintindihan. Mag-usap at magkasundo para maisaalang-alang ang kapakanan ng mga mamamayan.

Graciano Lopez-Jaena: Matagal na ang alitang yan. Sa panahon ngayon dapat lang pahalagahan ang kapakanan ni Juan at kalimutan na ang bangayan. Lagi sanang pakaisipan na ang pagkakaisa ang solusyon sa lahat ng problemang kinakaharap ng ating bayang sa ngayon. Kalayan ninyo ngayon ay bunga ng pagsisikap naming noon. Sana ay magsikap rin kayo ngayon para ang mga susunod na henerasyon ay may tatamasaing pagbabago at pag-unlad katulad ng sitwasyon ninyo ngayon.

May Isang Bulaklak

Ni Juan Silos Rondalla ( Maririnig sa youtube.com)